Електронний каталог ННСГБ НААН online
Електронний каталог
ННСГБ НААН online

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 
06 Східна політика польської держави в зарубіжній історіографії (1918 – 1939 рр.) повна стаття
doi.org/10.31073/istnauka202201-06
Пилипенко Л. 		Сторінки: 120–137
Короткий огляд

Мета дослідження полягає у аналізі сучасного стану висвітлення східної політики польської держави у міжвоєнний період в зарубіжній історіографії. Методологія базується на основних принципах історизму, об’єктивності, багатофакторності та всебічного підходу. Використано методи історіографічних досліджень. Наукова новизна: на основі широкого кола історіографічних джерел здійснено дослідження сучасного стану висвітлення східної політики Другої Речі Посполитої у міжвоєнний період в зарубіжній історіографії.

Більшість старіших англомовних досліджень міжвоєнної Східної Європи, як правило, зосереджувались на двох взаємопов’язаних питаннях: Чому в державах-наступниках виникли політичні та економічні невдачі? і що характеризувало відносини між державами та різними національними меншинами? Відповідаючи на обидва запитання, покоління істориків досліджувало відомий на сьогодні перелік політичних, економічних та етнонаціональних проблем. Дослідження міжвоєнного періоду, що вийшли друком в комуністичній Польщі, також охоплювали державну політику та ставлення до національних меншин. Хоча спочатку Друга Річ Посполита розглядалася як бастіон правого націоналізму, капіталізму, інтересів землевласників та буржуазної політики, відносна лібералізація 1970-х і 1980-х рр. породила ширший спектр історичних праць. Польська історіографія після 1989 р. запропонувала нові способи погляду на історії крес та їх багатонаціонального населення. Польська історіографія – і значна частина англомовної історіографії – мало досліджувала питання про те, що означала «польськість» на місцевому рівні, тобто як «польськість» розуміло багатоетнічне населення крес. До тогож, хоча польські історики визнають наявність на території крес протонаціональних груп, таких як поліщуки, гуцули, бойки та лемки, вони не вивчали національну байдужість як «категорію аналізу».
Ключові слова
польсько-українські відносини, креси, Друга Річ Посполита, міжвоєнний період, національні меншини, історіографія
Список використаних джерел та літератури
  1. Bakic-Hayden, M. (1995). Nesting Orientalisms: The Case of Former Yugoslavia. Slavic Review, 54(4), 917-931.
  2. Bjork, J. (2008). Neither German nor Pole: Catholicism and National Indifference in a Central European Borderland. Ann Arbor: University of Michigan Press.
  3. Brubaker, R. (2004). Ethnicity Without Groups Cambridge: Harvard University Press.
  4. Case, H. (2009). Between States: The Transylvanian Question and the European Idea during World War II. Stanford: Stanford University Press.
  5. Chojnowski, A. (1979). Koncepcje polityki narodowościowej rządów polskich w latach 1921-1939. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
  6. Chu, W. (2006). German Political Organizations and Regional Particularisms in Interwar Poland (1918-1939). (PhD), University of California, Berkeley.
  7. Czekaj-Wiśniewska, B. (2006). Korpus Ochrony Pogranicza: jednodniówki w zbiorach Centralnej Biblioteki Wojskowej. Warsaw: Wydawn. Polonia Militaris.
  8. Davies, N. (1982). God’s Playground: A History of Poland. Vol. II: 1795 to the Present. New York: Columbia University Press.
  9. Germans, Poland, and Colonial Expansion to the East: 1850 through the Present. (2009). (R. Nelson Ed.). New York: Palgrave Macmillan.
  10. Glassheim, E. (2005). Noble Nationalists: The Transformation of the Bohemian Aristocracy. Cambridge: Harvard University Press.
  11. Gross, F. (1978). Kresy: The Frontier of Eastern Europe. Polish Review, 23(2), 3-16.
  12. Grott, B. (2010). Działalność nacjonalistów ukraińskich na Kresach Wschodnich II Rzeczypospolitej. Warsaw: Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego.
  13. Heller, C. (1977). On the Edge of Destruction: Jews of Poland between the Two World Wars. New York: Columbia University Press.
  14. Horak, S. (1969). Poland and Her National Minorities, 1919-1939. New York: Vantage Press.
  15. Hryciuk, G. (2005). Przemiany narodowościowe i ludnościowe w Galicji Wschodniej i na Wołyniu w latach 1931-1948. Toruń: Wydawn. Adam Marszałek.
  16. Jabłonowski, M. (2002). Formacja Specjalna: Korpus Ochrony Pogranicza 1924-1939. Warsaw: Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR.
  17. Jedlicki, J. (1990). Holy Ideals and Prosaic Life, or the Devil’s Alternatives. In S. Gomułka & A. Polonsky (Eds.), Polish Paradoxes (pp. 41). London; New York: Routledge.
  18. Jedlicki, J. (1999). Historical Memory as a Source of Conflicts in Eastern Europe. Communist and Post Communist Studies, 32(3).
  19. Jedlicki, J. (1999). A Suburb of Europe: Polish Nineteenth-Century Approaches to Western Civilization. Budapest: Central European University Press.
  20. Judson, P. (2002). Guardians of the Nation: Activists on the Language Frontiers of Imperial Austria. Cambridge: Harvard University Press.
  21. Kacprzak, M. (2005). Towarzystwo Rozwoju Ziem Wschodnich 1933-39. Łódź: Wydawn. Naukowe “Ibidem”.
  22. Karch, B. (2010). Nationalism on the Margins: Silesians between Germany and Poland, 1848-1945. (PhD), Harvard University, Harvard.
  23. Kęsik, J. (1995). Zaufany Komendanta: Biografia Polityczna Jana Henryka Józewskiego 1892-1981. Wrocław: Wydawn. Uniwersytetu Wrocławskiego.
  24. King, J. (2002). Budweisers into Czechs and Germans: A Local History of Bohemian Politics, 1848-1948. Princeton: Princeton University Press.
  25. Kopp, K. (2009). Reinventing Poland as a German Colonial Territory in the Nineteenth Century: Gustav Freytag’s Soll und Haben as Colonial Novel. In Germans, Poland, and Colonial Expansion to the East (pp. 22).
  26. Kuczerepa, M. (2000). Stosunki ukraińsko-polskie w II Rzeczypospolitej we współczesnej historiografii ukraińskiej. In P. Kosiewiski & G. Motyka (Eds.), Historycy polscy i ukraińscy wobec problemów XX wieku (pp. 147). Kraków: Tow. Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas.
  27. Łappo, H. (1998). Z Kresów Wschodnich Rzeczypospolitej: wspomnienia z osad wojskowych 1921-1940. London: Ognisko Rodzin Osadników Kresowych.
  28. Liulevicius, V. (2009). The German Myth of the East: 1800 to the Present. Oxford; New York: Oxford University Press.
  29. Magocsi, P. (2010). A History of Ukraine: The Land and Its People (2 ed.). Toronto; Buffalo: University of Toronto Press.
  30. Mędrzecki, W. (1988). Województwo wołyńskie 1921-1939: elementy przemian cywilizacyjnych, społecznych i politycznych. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
  31. Mędrzecki, W. (1995). Przemiany cywilizacyjne i socjotopograficzne miast województwa wołyńskiego 1921-1939. Kwartalnik Historii Kultury Materialnej(1), 107-108.
  32. Mędrzecki, W. (2000). Druga Rzeczpospolita w historiografii polskiej po 1989 roku. In Historycy polscy i ukraińscy wobec problemów XX wieku (pp. 11). Kraków: Tow. Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas.
  33. Mędrzecki, W. (2005). Inteligencja polska na Wołyniu w okresie międzywojennym. Warsaw: Wydawnictwo Neriton Instytut Historii PAN.
  34. Mendelsohn, E. (1986). Interwar Poland: Good for the Jews or Bad for the Jews? In C. Abramsky (Ed.), The Jews in Poland. Oxford; New York: Basil Blackwell.
  35. Mironowicz, E. (2007). Białorusini i Ukraińcy w polityce obozu piłsudczykowskiego. Białystok: Wydawnictwo Uniwersyteckie Trans Humana.
  36. Murdock, C. (2010). Changing Places: Society, Culture, and Territory in the Saxon-Bohemian Borderlands, 1870-1946 Ann Arbor: University of Michigan Press.
  37. Palmer, A. (1970). The Lands Between: A History of East-Central Europe since the Congress of Vienna. New York: Macmillan.
  38. Papierzyńska-Turek, M. (1979). Sprawa Ukraińska w Drugiej Rzeczypospolitej, 1922-1926. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
  39. Piotrkiewicz, T. (1981). Kwestia Ukraińska w Polsce w Koncepcjach Piłsudczyzny, 1926-1930 Warsaw: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
  40. Polonsky, A. (1972). Politics in Independent Poland 1921-1939: The Crisis of Constitutional Government. Oxford: Clarendon Press.
  41. Polonsky, A. (1975). The Little Dictators: The History of Eastern Europe since 1918. London; Boston: Routledge.
  42. Polska-Ukraina: Trudne Pytania. (1997). Paper presented at the Materiały II międzynarodowego seminarium historycznego "Stosunki polsko-ukraińskie w latach 1918-1947", Warszawa.
  43. Porter, B. (2000). When Nationalism Began to Hate: Imagining Modern Politics in Nineteenth-Century Poland. Oxford: Oxford University Press.
  44. Potocki, R. (2003). Polityka państwa polskiego wobec zagadnienia ukraińskiego w latach 1930-1939. Lublin: Instytut Europy Środkowo-Wschodniej.
  45. Rothschild, J. (1966). Pilsudski’s Coup d’Etat. New York: Columbia University Press.
  46. Rubas, M. J. (2002). Oni Strzegli Granic II Rzeczypospolitej: Relacje i wspomnienia. Warsaw.
  47. Stobniak-Smogorzewska, J. (2003). Kresowe Osadnictwo Wojskowe 1920-1945. Warsaw: Instytut Studiów Politycznych PAN.
  48. Tomaszewski, J. (1963). Z Dziejów Polesia, 1921-1939: Zarys stosunków społeczno-ekonomicznych. Warsaw: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
  49. Tomaszewski, J. (1985). Rzeczpospolita Wielu Narodów (1 ed.). Warszawa Wydawnictwo Czytelnik.
  50. Tomaszewski, J. (1990). Zarys dziejów Żydów w Polsce w latach 1918-1939. Warsaw: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
  51. Urena Valerio, L. (2010). The Stakes of Empire: Colonial Fantasies, Civilizing Agendas, and Biopolitics in the Prussian-Polish Provinces (1840-1914). (PhD), University of Michigan, Ann Arbor.
  52. Valkenier, E. K. (1985). The Rise and Decline of Official Marxist Historiography in Poland, 1945-1983. Slavic Review, 44(4).
  53. Walters, E. G. (1988). The Other Europe: Eastern Europe to 1945. Syracuse: Syracuse University Press.
  54. Wilson, J. (2008). Environmental Chauvinism in the Prussian East: Forestry as a Civilizing Mission on the Ethnic Frontier, 1871–1914. Central European History, 41, 27-70.
  55. Wingfield, N. (2007). Flag Wars and Stone Saints: How the Bohemian Lands Became Czech. Cambridge: Harvard University Press.
  56. Wolff, L. (1994). Inventing Eastern Europe: The Map of Civilization on the Mind of the Enlightenment. Stanford: Stanford University Press.
  57. Zahra, T. (2008). Kidnapped Souls: National Indifference and the Battle for Children in the Bohemian Lands, 1900-1948. Ithaca: Cornell University Press.
  58. Zahra, T. (2010). Imagined Non-Communities: National Indifference as a Category of Historical Analysis. Slavic Review, 69(1).
  59. Żarnowski, J. (1973). Społeczeństwo Drugiej Rzeczypospolitej. Warsaw: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
  60. Zielińska, N. (2006). Towarzystwo Straży Kresowej 1918-1927. Lublin: Verba.
References
  1. Bakic-Hayden, M. (1995). Nesting Orientalisms: The Case of Former Yugoslavia. Slavic Review, 54(4), 917-931.
  2. Bjork, J. (2008). Neither German nor Pole: Catholicism and National Indifference in a Central European Borderland. Ann Arbor: University of Michigan Press.
  3. Brubaker, R. (2004). Ethnicity Without Groups Cambridge: Harvard University Press.
  4. Case, H. (2009). Between States: The Transylvanian Question and the European Idea during World War II. Stanford: Stanford University Press.
  5. Chojnowski, A. (1979). Koncepcje polityki narodowościowej rządów polskich w latach 1921-1939. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
  6. Chu, W. (2006). German Political Organizations and Regional Particularisms in Interwar Poland (1918-1939). (PhD), University of California, Berkeley.
  7. Czekaj-Wiśniewska, B. (2006). Korpus Ochrony Pogranicza: jednodniówki w zbiorach Centralnej Biblioteki Wojskowej. Warsaw: Wydawn. Polonia Militaris.
  8. Davies, N. (1982). God’s Playground: A History of Poland. Vol. II: 1795 to the Present. New York: Columbia University Press.
  9. Germans, Poland, and Colonial Expansion to the East: 1850 through the Present. (2009). (R. Nelson Ed.). New York: Palgrave Macmillan.
  10. Glassheim, E. (2005). Noble Nationalists: The Transformation of the Bohemian Aristocracy. Cambridge: Harvard University Press.
  11. Gross, F. (1978). Kresy: The Frontier of Eastern Europe. Polish Review, 23(2), 3-16.
  12. Grott, B. (2010). Działalność nacjonalistów ukraińskich na Kresach Wschodnich II Rzeczypospolitej. Warsaw: Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego.
  13. Heller, C. (1977). On the Edge of Destruction: Jews of Poland between the Two World Wars. New York: Columbia University Press.
  14. Horak, S. (1969). Poland and Her National Minorities, 1919-1939. New York: Vantage Press.
  15. Hryciuk, G. (2005). Przemiany narodowościowe i ludnościowe w Galicji Wschodniej i na Wołyniu w latach 1931-1948. Toruń: Wydawn. Adam Marszałek.
  16. Jabłonowski, M. (2002). Formacja Specjalna: Korpus Ochrony Pogranicza 1924-1939. Warsaw: Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR.
  17. Jedlicki, J. (1990). Holy Ideals and Prosaic Life, or the Devil’s Alternatives. In S. Gomułka & A. Polonsky (Eds.), Polish Paradoxes (pp. 41). London; New York: Routledge.
  18. Jedlicki, J. (1999). Historical Memory as a Source of Conflicts in Eastern Europe. Communist and Post Communist Studies, 32(3).
  19. Jedlicki, J. (1999). A Suburb of Europe: Polish Nineteenth-Century Approaches to Western Civilization. Budapest: Central European University Press.
  20. Judson, P. (2002). Guardians of the Nation: Activists on the Language Frontiers of Imperial Austria. Cambridge: Harvard University Press.
  21. Kacprzak, M. (2005). Towarzystwo Rozwoju Ziem Wschodnich 1933-39. Łódź: Wydawn. Naukowe “Ibidem”.
  22. Karch, B. (2010). Nationalism on the Margins: Silesians between Germany and Poland, 1848-1945. (PhD), Harvard University, Harvard.
  23. Kęsik, J. (1995). Zaufany Komendanta: Biografia Polityczna Jana Henryka Józewskiego 1892-1981. Wrocław: Wydawn. Uniwersytetu Wrocławskiego.
  24. King, J. (2002). Budweisers into Czechs and Germans: A Local History of Bohemian Politics, 1848-1948. Princeton: Princeton University Press.
  25. Kopp, K. (2009). Reinventing Poland as a German Colonial Territory in the Nineteenth Century: Gustav Freytag’s Soll und Haben as Colonial Novel. In Germans, Poland, and Colonial Expansion to the East (pp. 22).
  26. Kuczerepa, M. (2000). Stosunki ukraińsko-polskie w II Rzeczypospolitej we współczesnej historiografii ukraińskiej. In P. Kosiewiski & G. Motyka (Eds.), Historycy polscy i ukraińscy wobec problemów XX wieku (pp. 147). Kraków: Tow. Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas.
  27. Łappo, H. (1998). Z Kresów Wschodnich Rzeczypospolitej: wspomnienia z osad wojskowych 1921-1940. London: Ognisko Rodzin Osadników Kresowych.
  28. Liulevicius, V. (2009). The German Myth of the East: 1800 to the Present. Oxford; New York: Oxford University Press.
  29. Magocsi, P. (2010). A History of Ukraine: The Land and Its People (2 ed.). Toronto; Buffalo: University of Toronto Press.
  30. Mędrzecki, W. (1988). Województwo wołyńskie 1921-1939: elementy przemian cywilizacyjnych, społecznych i politycznych. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
  31. Mędrzecki, W. (1995). Przemiany cywilizacyjne i socjotopograficzne miast województwa wołyńskiego 1921-1939. Kwartalnik Historii Kultury Materialnej(1), 107-108.
  32. Mędrzecki, W. (2000). Druga Rzeczpospolita w historiografii polskiej po 1989 roku. In Historycy polscy i ukraińscy wobec problemów XX wieku (pp. 11). Kraków: Tow. Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas.
  33. Mędrzecki, W. (2005). Inteligencja polska na Wołyniu w okresie międzywojennym. Warsaw: Wydawnictwo Neriton Instytut Historii PAN.
  34. Mendelsohn, E. (1986). Interwar Poland: Good for the Jews or Bad for the Jews? In C. Abramsky (Ed.), The Jews in Poland. Oxford; New York: Basil Blackwell.
  35. Mironowicz, E. (2007). Białorusini i Ukraińcy w polityce obozu piłsudczykowskiego. Białystok: Wydawnictwo Uniwersyteckie Trans Humana.
  36. Murdock, C. (2010). Changing Places: Society, Culture, and Territory in the Saxon-Bohemian Borderlands, 1870-1946 Ann Arbor: University of Michigan Press.
  37. Palmer, A. (1970). The Lands Between: A History of East-Central Europe since the Congress of Vienna. New York: Macmillan.
  38. Papierzyńska-Turek, M. (1979). Sprawa Ukraińska w Drugiej Rzeczypospolitej, 1922-1926. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
  39. Piotrkiewicz, T. (1981). Kwestia Ukraińska w Polsce w Koncepcjach Piłsudczyzny, 1926-1930 Warsaw: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
  40. Polonsky, A. (1972). Politics in Independent Poland 1921-1939: The Crisis of Constitutional Government. Oxford: Clarendon Press.
  41. Polonsky, A. (1975). The Little Dictators: The History of Eastern Europe since 1918. London; Boston: Routledge.
  42. Polska-Ukraina: Trudne Pytania. (1997). Paper presented at the Materiały II międzynarodowego seminarium historycznego "Stosunki polsko-ukraińskie w latach 1918-1947", Warszawa.
  43. Porter, B. (2000). When Nationalism Began to Hate: Imagining Modern Politics in Nineteenth-Century Poland. Oxford: Oxford University Press.
  44. Potocki, R. (2003). Polityka państwa polskiego wobec zagadnienia ukraińskiego w latach 1930-1939. Lublin: Instytut Europy Środkowo-Wschodniej.
  45. Rothschild, J. (1966). Pilsudski’s Coup d’Etat. New York: Columbia University Press.
  46. Rubas, M. J. (2002). Oni Strzegli Granic II Rzeczypospolitej: Relacje i wspomnienia. Warsaw.
  47. Stobniak-Smogorzewska, J. (2003). Kresowe Osadnictwo Wojskowe 1920-1945. Warsaw: Instytut Studiów Politycznych PAN.
  48. Tomaszewski, J. (1963). Z Dziejów Polesia, 1921-1939: Zarys stosunków społeczno-ekonomicznych. Warsaw: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
  49. Tomaszewski, J. (1985). Rzeczpospolita Wielu Narodów (1 ed.). Warszawa Wydawnictwo Czytelnik.
  50. Tomaszewski, J. (1990). Zarys dziejów Żydów w Polsce w latach 1918-1939. Warsaw: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
  51. Urena Valerio, L. (2010). The Stakes of Empire: Colonial Fantasies, Civilizing Agendas, and Biopolitics in the Prussian-Polish Provinces (1840-1914). (PhD), University of Michigan, Ann Arbor.
  52. Valkenier, E. K. (1985). The Rise and Decline of Official Marxist Historiography in Poland, 1945-1983. Slavic Review, 44(4).
  53. Walters, E. G. (1988). The Other Europe: Eastern Europe to 1945. Syracuse: Syracuse University Press.
  54. Wilson, J. (2008). Environmental Chauvinism in the Prussian East: Forestry as a Civilizing Mission on the Ethnic Frontier, 1871–1914. Central European History, 41, 27-70.
  55. Wingfield, N. (2007). Flag Wars and Stone Saints: How the Bohemian Lands Became Czech. Cambridge: Harvard University Press.
  56. Wolff, L. (1994). Inventing Eastern Europe: The Map of Civilization on the Mind of the Enlightenment. Stanford: Stanford University Press.
  57. Zahra, T. (2008). Kidnapped Souls: National Indifference and the Battle for Children in the Bohemian Lands, 1900-1948. Ithaca: Cornell University Press.
  58. Zahra, T. (2010). Imagined Non-Communities: National Indifference as a Category of Historical Analysis. Slavic Review, 69(1).
  59. Żarnowski, J. (1973). Społeczeństwo Drugiej Rzeczypospolitej. Warsaw: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
  60. Zielińska, N. (2006). Towarzystwo Straży Kresowej 1918-1927. Lublin: Verba.
сайт создан компанией web студия